مراسم رونمایی کتاب «کاوش مسائل اساسی ایران» با حضور خانم دکتر اشرف بروجردی رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، آقای دکتر رضا داوری اردکانی رئیس فرهنگستان علوم، آقای دکتر علی اکبر صالحی قائم مقام رئیس و معاون پژوهشی فرهنگستان علوم و آیت الله دکتر سیدمصطفی محقق داماد رئیس گروه مطالعات اسلامی فرهنگستان علوم برگزار شد.

خانم دکتر بروجردی در این مراسم گفت: دغدغه بررسی مسائل مربوط به ایران  از دو سال پیش آغاز شد و این سئوال مطرح بود که در جامعه اسلامی با چه نگاهی باید مسائل را حل و فصل کرد؟ از همین رو برای پاسخ به این سئوال مهم جلساتی برگزار شد که مسئولیت برپایی این جلسات به عهده استاد مصطفی محقق داماد بود و اندیشمندان و فرهیختگان بسیاری نظرات خود را در این کتاب مطرح کرده اند. رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران ادامه داد: مسائل ایران در این جلسات با رویکرد ارائه راهکارهای مناسب به مسئولان کشور مورد بررسی قرار گرفت و استاد رضا داوری اردکانی در این زمینه نظریه قابل تاملی را ارائه کرد که مخالفان و موافقان بسیاری داشت. وی در طرح نظریات خود مطرح کرده بود که اصولاً مسئله ای وجود ندارد و به موضوعات جامعه نمی‌توان عنوان مسئله را الصاق کرد. وی گفت: تعالی افکار در جهت فرهنگ‌سازی یک ایده، یاری رسان است و تشکیلات کوچک مدنی فرصتی برای تبادل اندیشه ایجاد کرده‌ است و در این بین صاحبان اندیشه جایگاه بی‌بدیلی دارند. خوشبختانه نسل امروز گوش شنوا دارند و اهالی فکر و اندیشه تشنه شنیدن هستند. به اعتقاد من رسالت بزرگان این است تا ناگفته‌ها را برای نسل جوان بازگو کنند.

دکتر محقق داماد رئیس گروه مطالعات اسلامی فرهنگستان علوم در ادامه مراسم اظهار داشت: تحولات اجتماعی بر عهده مراکز علمی است و اگر مراکز علمی حرکت نکنند سطح فکری جامعه متحول نخواهد شد و در جلسات مربوط به کتاب «کاوش مسائل اساسی ایران» بر طرح مسائل و مشکلات مردم در اجتماع آزادانه تاکید می‌شد. وی افزود: آنچه که امروزه در همسایگی ایران در افغانستان شاهد هستیم، نشان دهنده این مهم است که متفکران، علما، دانشمندان و غیره به فکر تحول فکری توده‌ها نبوده اند و این خطر که دوباره جهل، تاریکی و ظلمت بر اجتماع سایه اندازد نیز وجود دارد. دکتر محقق داماد تاکید کرد: جریانات پیش آمده در افغانستان اعلام خطر برای بازگشت جامعه به سمت ارتجاع است و متاسفانه تحول فکری در جامعه رخ نداده و تزریق خرافات به مردم در جریان است. استاد حقوق دانشگاه شهیدبهشتی عنوان کرد: در این بین سوالاتی از قبیل اینکه چه باید کرد که جامعه از جهل مطلق به خصوص جهل دینی نجات پیدا کند؟، مطرح است. بنده بارها به صراحت گفته ام جهل دینی خطری که متوجه جامعه ما است. به عبارت دیگر دین در لباس خرافات عرضه می‌شود اما آیا جامعه دیندار همراه با خرافات، بهتر از جامعه بی دین است؟ آیا دین کج اندیشانه بهتر از بی دینی است؟ پاسخ به این سوالات در کتاب «کاوش مسائل اساسی ایران» مطرح و مورد بررسی قرار گرفته است. رئیس گروه مطالعات اسلامی فرهنگستان علوم ایران اظهار داشت: امید است در آینده اهل دانش و فرهنگ راه حل نهایی برون رفت از این شرایط را ارائه دهند تا آگاه شویم که با چه روش و زبانی توده جامعه هدایت می‌شود. به اعتقاد من باید فرهنگ تحول را سر سفره مردم آورد اما در حال حاضر پاسخ و راهکار روشنی برای تحقق این مهم وجود ندارد.

آقای دکتر رضا داوری اردکانی رئیس فرهنگستان علوم نیز در این مجلس اظهار داشت که جلسات متعددی برای پیشبرد کتاب «کاوش مسائل اساسی ایران» با حضور استادان و صاحبنظران برجسته برگزار شد و مجموع مباحث در جهت اصلاح مسائل کشور در حوزه های مختلف بود. وی ادامه داد: در این جلسات استادان رشته‌های مختلف علمی حضور داشتند که گفت‌وگوهای خوبی شکل گرفت و اساسا طرح مباحث ارزشمند از نکات مثبت مجموع این جلسات بود. رئیس فرهنگستان علوم در بخش دیگری از سخنانش و درباره موضوع افغانستان نیز تصریح کرد: موضوع پیش آمده در افغانستان، فاجعه زمان ما است و مردم افغانستان مسئول آنچه که در کشورشان رخ داده، هستند و ما نیز پاسخگوی مسائل و مشکلات کشورمان هستیم.

آقای دکتر علی اکبر صالحی قائم مقام رئیس و معاون پژوهشی فرهنگستان علوم نیز در این مراسم گفت: ايران در طول تاريخ دو بار شیوه جدید حکمراني عرضه کرده است. بار اول در زمان هخامنشيان که حکمراني خود را از شرق تا غرب گستراندند و توانستند جهان را به خوبي و هوشمندانه اداره کنند و در مرتبه دوم بعد از پيروزي انقلاب اسلامي ايران، که شيوه حکمراني مبتني بر ولايت فقيه در پيش گرفته شد. حال بايد ديد کشوري که توانايي ارائه شیوه های مختلف حکمراني را دارد آيا ظرفیت اصلاح‌پذيري نيز دارد؟‌

معاون پژوهشي فرهنگستان علوم تأکيد کرد: جامعه‌ مانند فرزند تازه متولد شده است که مراحل رشد را طي مي‌کند تا به برانگيختگي و شکوفايي برسد که به اعتقاد من برانگيختگي جامعه ايران از مشروطه آغاز شد و در انقلاب سال 1357 به تجلي رسيد.‌

وي توضيح داد: کشور از زمان پيروزي انقلاب اسلامي ايران تاکنون دوران بالندگي را طي کرده و جلساتي از اين دست، نمونه‌اي از سير در مسير بالندگي است.‌

صالحي افزود: جامعه فرهيخته، جامعه به کمال رسيده است و محور اساسي در تحول جوامع، آزادانديشي است و اگر محلي براي تضارب آرا وجود نداشته باشد تمامي مباحث اهالي علم و نظر، ابتر باقي مي‌مانند. در هر دولت و حکومت، امنيت ملي اصل و ملاک است و بايد بر اساس آزاد‌انديشي و در چارچوب اصل پیش گفته، کارکرد حکومت و حاکمان با منطق و استدلال مورد سؤال قرار گيرد. اگر به دين خرافات اضافه شود زنگار مي‌گيرد و مسير آن تغيير مي‌يابد. وقتي که يک مسؤول کشور به عنوان متخصص، درباره مذاکرات خارج از عرف صحبت کند زير سؤال مي‌رود؛ اما اگر شخصي در لباس روحانيت انواع خرافات را مطرح کند مورد سؤال قرار نمي‌گيرد. از همين رو معتقدم مسؤوليت اجتماعي در قبال گفتار ناصواب در کشور وجود ندارد و اين امر يکي از مسائل اجتماعي مهم ايران است. ‌

وي تأکيد کرد: امروزه جوانان ما باهوش هستند و در شبکه‌هاي اجتماعي با انواع استدلال‌ها و منطق‌ها روبرو مي‌شوند؛ همزمان برخي فقط با بر تن کردن لباس روحانيت با بيان و القاء خرافات ديني، شهد شيرين دين را از بين مي‌برند. خداوند در قرآن کريم مي‌فرمايد: «لا اكراه في الدين قد تَبَينَ الرُّشْد مِنَ الْغَي» و هدف از بيان آن اين است که حکمراني با جبر محقق نمي‌شود بلکه با اختيار محقق خواهد شد. به اعتقاد من يک حکمران زماني موفق است که اصلاح‌پذير باشد و به سخنان نخبگان جامعه که از سر خيرخواهي نظرات خود را بيان مي‌کنند گوش دهد.

در مراسم رونمایی از کتاب «کاوش مسائل اساسی ایران» فریبرز خسروی معاون کتابخانه ملی، غلامرضا ظریفیان رئیس اندیشگاه سازمان اسناد و کتابخانه ملی، آرمان ذاکری استادیار و گردآورنده کتاب «کاوش مسائل اساسی ایران» و مظفر پاسدار شیرازی معاون توسعه مدیریت و منابع سازمان اسناد و کتابخانه ملی نیز حضور داشتند.

روابط عمومی فرهنگستان علوم

منبع: پایگاه اطلاع رسانی دولت