• - جایگاه دین قبل از انقلاب در مقابل با "ایسم های" گوناگون مانند کمونیسم، سوسیالیسم، مائوئیسم، چاویسم، نهیلیسم، بعنوان محرک جامعه بسیار ضعیف بود.
  • - به برکت انقلاب اسلامی و رهبری امام خمینی (ره) محی الدّین زمان،"دین" به عنوان یک نظام زندگی، جایگاه از دست رفته خود را در طول قرون گذشته مجدداً بازیافت.
  • - در زمان رهبری مقام معظم رهبری، بحث نشر این مکتب تحول آفرین مطرح است که موضوع صحبت امروز ما در خصوص نامه های ایشان ( بهمن 93 و آذر 94) خطاب به جوانان مغرب زمین است.

فرازهای انتخاب شده از نامه مقام معظم رهبری آذر 1394

  • - آینده ملت و سرزمینتان را در دستان شما می بینم.
  • - حس حقیقت جویی را در قلبهای شما زنده تر و هوشیارتر می یابم.
  • - سیاستمداران شما آگاهانه راه سیاست را از مسیر صداقت و درستی جدا کرده اند.
  • - سخن درباره اسلام است در برابر تصویر و چهره ای که از اسلام به شما ارائه می گردد.
  • - پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی سعی وافر شده تا این دین بزرگ در جایگاه دشمنی ترسناک نشانده شود. هراس های گوناگون از اسلام به ملتهای غربی با دیگر ملتها و فرهنگهای جهان نکوهش شده. – برده داری– از ستم بر رنگین پوستان و غیر مسیحیان خجل است.– خونریزی های بین کاتولیک ها و پروتستان ها و یا به اسم ملیت و قومیت در جنگهای اول و دوم جهانی، این به خودی خود جای تحسین دارد.
  • - سؤال: چرا وجدان عمومی در غرب باید همیشه با تأخیری چند ده ساله بیدار و آگاه شود؟ چرا بازنگری در وجدان عمومی معطوف به مسائل روز نیست؟
  • - چرا از شکل گیری آگاهی عمومی نسبت به فرهنگ و اندیشه های اسلام جلوگیری می شود؟
  • - چه معنا و ارزشهایی در اسلام مزاحم برنامه های قدرت های بزرگ است و چه منافعی در سایه تصویر-سازی غلط از اسلام تأمین می گردد؟
  • - شناختی مستقیم و بی واسطه از دین اسلام بدست آورید تا لااقل بدانید که آنچه شما را از آن می گریزانند و می ترسانند چیست و چه ماهیتی دارد.
  • - اجازه ندهید تروریستهای تحت استخدام خود را به عنوان نمایندگان اسلام به شما معرفی کنند.
  • - آیا هرگز از خود پرسیده‌اید که همین اسلام، چگونه و بر مبنای چه ارزش‌هایی طی قرون متمادی بزرگترین تمدن علمی و فکری جهان را پرورش داده و برترین دانشمندان و متفکران را تربیت کرده است ؟
  • - اجازه ندهید سد عاطفی و احساسی ایجاد کنند تا داوری بی‌طرفانه را از شما سلب کنند. امروز که ابزارهای ارتباطات، مرزهای جغرافیایی را شکسته است اجازه ندهید شما را در مرزهای ساختگی و ذهنی محصور کنند.

چکیده محورهای مهم مطرح شده در نامه:

  1. بین نسل جدید و قدیم، تفاوت قائل شده‌اند
  2. تصویرسازی و روایتگری را مهم می‌دانند
  3. خجل زدگی غرب از اقدامات و رفتارهای غیر انسانی خودی ولی با تاخیر چند ده ساله یا چند صد ساله
  4. اهمیت ابزارهای ارتباطات که مرزهای جغرافیایی و فرهنگی را شکسته است
  5. اجازه محصور شدن در مرزهای ساختگی و ذهنی داده نشود.
  6. شناخت حقیقت از منبع اصلی حقیقت
  7. سیاستمداران غربی، آگاهانه راه سیاست را از مسیر صداقت و درستی جدا کرده‌اند.

مفهوم مورد بحث را باید در اختلاف میان جهان‌بینی غرب و انقلاب اسلامی جستجو کرد

- از نظر فلسفی اُبژه و سوژه Objective and subjective  دو مفهومی است که به ماهیت دانش حقیقت و تجربه برمی‌گردد به عبارت دیگر راه‌هایی هستند که به ما در فهم و ارتباط با جهان پیرامون کمک می‌کنند.

- اُبژه به حقیقت بیرونی (ناب) برمی‌گردد که مستقل از برداشت شخص یا عقاید اوست بنابراین دانش منطبق بر اُبژه جهان شمول و بی طرفانه و مستقل از احساسات فرد است.

- در صورتیکه سوژه subjective  تأکید بر نظر و برداشت شخص در فهم جهان پیرامون خود دارد ، به عبارت دیگر می‌پذیرد که تجارب عقاید و چشم انداز ما در تفسیر و تعامل با حقیقت، تاثیرگذار است هرچند باید در نظر داشت که این دو مفهوم الزاماً ناقص یکدیگر نیستند مثلاً در تجارب علمی و اخذ داده و تغییر داده ها.

 

 

حال برمی‌گردیم به بحث جهان بینی. کدام جهان بینی objective تر است؟

 جهان بینی غرب به طور معمول موارد زیر را در بر می‌گیرد:

1- دموکراسی و حقوق بشر، حکمرانی دموکراتیک، آزادی فردی، آزادی بیان و آزادی عقیده

2- اصالت فرد (در مقابل مفهوم امت در اسلام)

3- سکولاریسم (جدایی دین از حکومت)

4- کاپیتالیسم (بازار آزاد) تعاملات فراگیر بین‌المللی

5- نظم جهانی دلخواه (قوانین وضع شده به دلخواه اعمال می‌شود)

6- تاکید بر علم و فناوری

 

- اختلاف‌هایی که عمدتاً در بندهای ۳ و۵ داریم، منجر به یک شکاف قابل توجه شده است. برای مثال ضمن اینکه عضو سازمان ملل و ملزم به رعایت منشور آن هستیم ولی میبینیم که در اصول 11 (وحدت سیاسی جهان اسلام) و 152 (دفاع از حقوق همه مسلمانان) و 154 (مستضعفین در مقابل مستکبرین) قانون اساسی بندهایی هست که تاحدودی (با تفسیر موسع) مغایر با منشور است. حمایت از مردم مظلوم جهان بدون الزام عبور از بستر دولتها.

- از طرفی دیگر معاهدات، کنوانسیون ها، پروتکل ها و قوانین بین المللی نیز تا زمانی که حافظ منافع قدرتها باشند معنی و مفهوم دارند، چنانچه برخلاف میل آنها، حافظ منافع ضعفا باشند اثر خود را از دست می دهند. بهترین مصداق آن أخیرا در قضیه غزه دیده می شود.

 

 

- در ادامه این دوگانه سازی با استفاده از نظرات برادر عزیز جناب دکتر سعید موسوی اردبیلی، دوگانه سازی های موسعی را ارایه میکنم که می تواند مفید باشد. در اینجا اساس(باطن قضیه) تربیت دینی است یا  به عبارت دیگر تأکید بر جهان بینی مبتنی بر دین می باشد:

 

می ­توان دو گانه­ های دیگر در حیطه­ های مختلف مثال زد، برای نمونه در حوزه علوم تربیتی

 

سوال: تقدم محيط به فرد و یا فرد به محیط؟  و یا تأثیر پذیری از یکدیگر؟  از منظر دین تقدم فرد به محیط مطرح می باشد.

﴿ رَبَّنَا وَابْعَثْ فِيهِمْ رَسُولًا مِّنْهُمْ يَتْلُو عَلَيْهِمْ آيَاتِكَ وَيُعَلِّمُهُمُ الْكِتَابَ وَالْحِكْمَةَ وَيُزَكِّيهِمْ ۚ إِنَّكَ أَنتَ الْعَزِيزُ الْحَكِيمُ﴾

البقرة  129

 هُوَ الَّذِي بَعَثَ فِي الْأُمِّيِّينَ رَسُولًا مِنْهُمْ يَتْلُو عَلَيْهِمْ آيَاتِهِ وَيُزَكِّيهِمْ وَيُعَلِّمُهُمُ الْكِتَابَ وَالْحِكْمَةَ وَإِنْ كَانُوا مِنْ قَبْلُ لَفِي ضَلَالٍ مُبِينٍ ﴿۲﴾ جمعه

وَالرَّاسِخُونَ فِي الْعِلْمِ يَقُولُونَ آمَنَّا

إِنَّما يَخْشَى اللهَ مِنْ عِبادِهِ الْعُلَماءُ

 فَلَوْلَا نَفَرَ مِنْ كُلِّ فِرْقَةٍ مِنْهُمْ طَائِفَةٌ لِيَتَفَقَّهُوا فِي الدِّينِ وَلِيُنْذِرُوا قَوْمَهُمْ إِذَا رَجَعُوا إِلَيْهِمْ لَعَلَّهُمْ يَحْذَرُونَ ﴿۱۲۲﴾ توبه

إِنَّ اللَّهَ لَا يُغَيِّرُ مَا بِقَوْمٍ حَتَّى يُغَيِّرُوا مَا بِأَنْفُسِهِمْ  (سرنوشت جامعه (قوم) وابسته شده به تغییر نفوس ازاد)

 

اصل بعدی : رعایت حقوق دیگران

- يا أيها الذين آمنوا لا تسخر قوم من قوم

- يا أيها الذين آمنوا اجتنبوا كثير أمن الظن إنه بعض الظن إثم

 

 

 

نتیجه :

 ۱- باید بیشترین اهمیت را برای آحاد جامعه قائل شد. چرا که محیط توسط همین تربیت شدگان با گونه ای صحیح تغییر خواهد کرد.

۲- روی شیوهایی که مبتنی بر استفاده از وسائل نوین ارتباطی و مورد تایید رهبری می باشد، تاکید گردد.

3- روایتگری و  تصویر سازی، عناصر مهم تشکیل دهنده افکار عمومی است.

 

 

نقد : يا أيها الذين آمنوا لم تقولون ما لا تفعلون

- از حیث فرهنگی، جمهوری اسلامی متناسب با پیشرفت در حوزه های دیگرتوفیق چندانی حاصل نکرد

- از روش جاذب فرهنگی و خطاب دادن جوانان با زبان قابل درک استفاده نکرد.

 مکتب اسلام یک ایدئولوژی نیست بلکه یک مکتب مبتنی بر عقل است. (ولایت بر قلوب و نه ولایت با تزویر ) قلمرو سه گانه حیات : امور اعتقادی، امور اجتماعی، امور زیستی

- افلا یعقلون، افلا تیدبرون، افلا یتفکرون، لا اکراه فی الدین، اللهّم اَصلح دين و دنيانا.

 

اسلام : آرمان گرائی، تعریف اهداف در بستر ارزشها.

غرب: (میل گرائی و منفعت خواهی) تعریف اهداف در بستر حداکثر کردن منافع.

 

سعی در ایجاد تزلزل در ارکان مکتب:

  در ایمان (ورود به اذهان مردم)  - اراده – امید (ایده زدایی) - اعتماد (اعتماد زدایی از طریق هوش مصنوعی) - آگاهی عمومی (کتمان کردن حقیقت از طریق ساختن دروغ های بزرگ. راه مقابله برخورداری از بصیرت و جهانبینی است. )

 

 

IMAGE گفت‌وگوی شرق با رضا داوری اردکانی درباره «بلای بی‌تاریخی و جهان بی‌آینده»
خرد گمشده زمانه ما
IMAGE گفتاری از دکتر علی‌اکبر صالحی
ویژگی های حکمرانی خوب
IMAGE گفتگوی ایسنا با دکتر سید مصطفی محقق داماد
علم نه مسلمان است و نه کافر!
IMAGE گفتگوی ایسنا با دکتر محمد صال مصلحیان
اعتلای علوم پایه، گامی اساسی در مسیر توسعه