کتاب «پایمرد پژوهش» مشتمل بر شرح زندگی و کار و احوال آقای دکتر سیدمحمد بلورچیان عضو پیوسته فرهنگستان علوم و استاد برجسته شیمی کشور، با مقدمه ای از آقای دکتر رضا داوری اردکانی رئیس فرهنگستان علوم، منتشر شد.

رئیس فرهنگستان در مقدمه کتاب با بیان اینکه کشور به دانشمندانی نیاز دارد که درد علم داشته باشند و غم علم بخورند تصریح می کند که استاد دکتر سیدمحمد بلورچیان صرفنظر از استعداد خداداد که داشته همواره در این اندیشه بوده است که علم در جای خویش قرار گیرد و اهمیت و اثربخشی داشته باشد. داوری اردکانی می افزاید: «آنچه من می دانم این است که هر وقت با ایشان بوده ام حس کرده ام به سخن کسی گوش می کنم که علم در وجودش خانه کرده و جزء اصلی زندگی اش شده است». رئیس فرهنگستان در ادامه تأکید می کند: «آقای دکتر بلورچیان نه فقط یک دانشمند شیمیدان بزرگ بلکه مردی صاحب فرهنگ و درایت است که می داند شیمی در کشورش چه راهی باید برود و چه باید بکند و چگونه می تواند با کشور در ارتباط باشد و به پیشرفت آن کمک کند».

این کتاب پنج فصل دارد. در فصل اول، فعالیت های علمی و اجرایی و تحقیقاتی و مقالات و انتشارت و افتخارات و نشان های علمی استاد دکتر سیدمحمد بلورچیان شرح داده شده است. فصل دوم به گفتگویی با ایشان اختصاص دارد و در فصل سوم تعدادی از مقالات دکتر بلورچیان در زمینه های مختلف علم و فناوری و همچنین جایگاه شیمی و داروسازی و بخصوص در زمینه تخصصی شیمی ارگانوسیلیکون منتشر شده است. در فصل چهارم با عنوان ضمیمه، اخبار و گزارش های برخی رسانه ها درخصوص فعالیت ها و افتخارات برجسته علمی استاد بلورچیان منتشر شده و در فصل آخر تصاویری از آقای دکتر سیدمحمد بلورچیان و جوایز و لوح های اهدایی به ایشان آمده است. 

کتاب پایمرد پژوهش در دی ماه 1400 در 240 صفحه به همت فرهنگستان علوم منتشر شده است. این کتاب توسط آقای حامد زارع تنظیم و توسط خانم فاطمه ابوحمزه ویرایش شده است.

آقای دکتر سیدمحمد بلورچیان در سال 1312 در تبریز به دنیا آمده و دارای مدرک دکتری داروسازی با درجه ممتاز از دانشگاه تبریز و دکتری تخصصی شیمی از دانشگاه بوردو فرانسه است. دکتر بلورچیان در سال 1972 میلادی موفق به اخذ درجه دکتری دولتی علوم (اتا) با درجه بسیار افتخار آمیز از فرانسه شده و رساله دکتری او توسط CNRS فرانسه چاپ و منتشر شده است. آقای دکتر بلورچیان در سال 1342 به مرتبه استادیاری، در سال 1350 به مرتبه دانشیاری و در سال 1360 به مرتبه استادی نائل آمده است. یکی از فعالیت های مهم و ماندگار استاد بلورچیان بنیانگذاری، تأسیس و راه اندازی پژوهشگاه شیمی و مهندسی شیمی ایران بوده است. از افتخارات ایشان علاوه بر عضویت پیوسته در فرهنگستان علوم، می توان به دریافت نشان درجه یک دانش، کسب عنوان استاد نمونه کشور، برگزیده دوره اول همایش چهره های ماندگار، اولین شیمیدان برگزیده انجمن شیمی و مهندسی شیمی ایران، و برگزیده ویژه رتبه اول تحقیقات بنیادی سی امین جشنواره بین المللی خوارزمی اشاره کرد.  کتابخانه مرکزی پژوهشگاه شیمی و مهندسی شیمی ایران نیز به نام «پروفسور بلورچیان» نامگذاری شده است.

استاد دکتر سیدمحمد بلورچیان جزو 15 عضو پیوسته اولیه فرهنگستان علوم است که از بدو تأسیس با فرهنگستان همکاری داشته و در این مدت علاوه بر مشارکت مؤثر در برنامه های علمی فرهنگستان و ایراد سخنرانی های علمی و اجرای طرح های پژوهشی، چندین دوره ریاست گروه علوم پایه و ریاست شاخه شیمی گروه را هم به عهده داشته است. ایشان همچنین عضو شورای علمی و عضو شورای پژوهشی فرهنگستان علوم و عضو هیأت ممیزه مشترک فرهنگستان ها بوده است.