رئیس فرهنگستان علوم گفت: یکی از وظایف فرهنگستان علوم که در اساسنامه به آن تصریح شده است، قدرشناسی و قدردانی و تکریم از عالمان و استادان و دانشمندان برجسته ای است که عمر خود را یکسره صرف علم و دانش و تعلیم و تعلم کرده اند.
مراسم بزرگداشت سومین سالگرد رحلت علامه ذوالفنون حضرت آیت الله حسن حسنزاده آملی با حضور دکتر محمدرضا مخبردزفولی رئیس فرهنگستان علوم، دکتر غلامعلی حدادعادل رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی، آیت الله سیدمصطفی محقق داماد رئیس گروه علوم اسلامی فرهنگستان علوم ، دکتر علی لاریجانی و خانواده آیتالله حسنزاده آملی صبح امروز (چهارشنبه، ۴ مهر ۱۴۰۳) در محل فرهنگستان علوم برگزار شد.
دکتر مخبر دزفولی، رئیس فرهنگستان علوم، در این برنامه اظهار کرد: در سومین سالگرد رحلت ملکوتی عالم ربانی و سالک توحیدی، مجتهد و فقیه، عارف و فیلسوف متأله مرحوم حسن حسنزاده آملی قرار داریم که به فرموده رهبر معظم انقلاب اسلامی: «از جمله چهره‌های نادر و فاخری بود که نمونه‌های معدودی از آنان در هر دوره، چشم و دل آشنایان را می‌نوازد و توأماً دانش و معرفت و عقل و دل آنان را بهره‌مند می‌سازد. نوشته‌ها و منشأت این بزرگوار منبع پر فیضی برای دوستداران معارف و لطائف بوده و خواهد بود ان‌شاءالله».
وی افزود: یکی از وظایف فرهنگستان علوم که در اساسنامه به آن تصریح شده است، قدرشناسی و قدردانی و تکریم از عالمان و استادان و دانشمندان برجسته ای است که عمر خود را یکسره صرف علم و دانش و تعلیم و تعلم کرده اند و علم و فرهنگ و ادب این مرز و بوم وامدار اندیشه ها و آموزه ها و آثار و آرای این بزرگان و رهروان راه آنان است.
مخبر دزفولی تصریح کرد: حضرت آیت الله حسن زاده آملی یکی از این گهرهای ناب و نادر در ایران معاصر است که فرهنگستان علوم جمهوری اسلامی ایران وظیفه خود دانسته است با همکاری بنیاد حکمت، تاریخ و اخلاق پزشکی، در سومین سالگرد رحلت ایشان، به روح بلند این عالم عامل و مقام شامخ علمی و اخلاقی ایشان ادای احترام کند.
وی گفت: از مدتی پیش که موضوع بزرگداشت حضرت علامه در فرهنگستان مطرح شد، با تشکیل کمیته ای علمی چنین برنامه ریزی شد که در سالگرد رحلت ایشان، استادان و صاحبنظران برجسته حوزه و دانشگاه، ابعاد مختلف زندگی پر بار علمی و سجایای ممتاز اخلاقی و عرفانی علامه حسن زاده آملی را مورد توجه قرار دهند فلذا استادانی که امروز در این مجلس گرامی سخن می گویند و یا پیام ایشان پخش می شود جنبه های گوناگون زندگی پرفروغ ایشان را که الگویی برای همه اهل فضل و دانش و فرهنگ در حوزه و دانشگاه و بخصوص برای جوانان است، تشریح و تبیین کنند.
رئیس فرهنگستان علوم بیان کرد: نکته اول زندگی علمی و سیره عملی و اخلاقی حضرت آیت الله حسن زاده است. همانطور که مستحضرید ایشان در علوم مختلف تبحر داشتند و صاحب آثار گرانسنگ در عرفان، در فلسفه، در کلام و تفسیر و فقه و رجال و علوم روایی هستند. ایشان آثار ارزنده ای در ریاضی و علم هیئت به رشته تحریر در آورده اند و آثار ادبی گرانبها و اشعار حکیمانه ای نیز به زبانهای مختلف از خود به یادگار گذاشته اند و عالم و دانشمندی جامع الاطراف بودند که عنوان «علامه ذوالفنون» حقیقتا شایسته نام و مقام حضرت ایشان است.
وی گفت: علامه حسن زاده در محضر بسیاری از بزرگان و استادان برجسته از جمله علامه شعرانی، علامه طباطبایی، و حضرات آیات قاضی، الهی، الهی قمشه ای، فاضل تونی، رفیعی قزوینی، میرزا احمد آشتیانی تلمذ کرده اند و شاگردان برجسته ای نیز تربیت کرده اند که در مجلس امروز برخی از آنان از مقام علم و فضل استاد سخن می گویند.
رئیس فرهنگستان علوم، با بیان اینمه نکته دوم موضوع مهم الگوسازی است؛ تاکید کرد: بحث الگوسازی یکی از شاخصه های مهم پیشرفت و توسعه هر کشور و علاقه مندی و جذب جوانان به علم و فرهنگ و تمدن دراز و درخشان این کشور است که بنا دارند آینده این کشور را بسازند. الگوسازی از چهره های درخشان ایران و اسلام در طول تاریخ علم و تمدن این مرز و بوم از اقدامات ویژه و حائز اهمیت است.
مخبردزفولی ادامه داد: در زمان ما یکی از الگوها و اسوه های علم و اخلاق حضرت ایت الله حسن حسن زاده آملی هستند که لازم است در زمینه الگوسازی از این شخصیت ارزشمند بخصوص برای جوانانی که تشنه حقیقت و به دنبال هویت اصیل خویشند کار کرد و شناساندن این الگوها و فرهنگسازی در این زمینه از اقدامات ارزشمندی است که شایسته است در دستور کار نهادهای علمی و فرهنگی (حوزوی و دانشگاهی) قرار گیرد و دولت و مراکز تصمیم گیر علمی و فرهنگی نیز بیشتر مساعدت کنند تا الگوسازی از چهره های درخشان علم و فضل و ادب کشور بیش از گذشته توفیق پیدا کند.
وی افزود: خوشبختانه در تجلیل از مقام حضرت علامه آثار ارزشمندی پدید آمده و فیلمهایی نیز ساخته شده است اما باید با نگاه جامع تر و بررسی و تبیین همه ابعاد علمی و شخصیت اخلاقی ایشان این اقدامات به صورت جامع تر و با نگاه علمی تر و با دقت و وسواس بیشتر و در سطح گسترده تر بخصوص در سطح بین المللی ادامه پیدا کند.
رئیس فرهنگستان علوم در پایان به بحث مرجعیت علمی اشاره کرد و گفت: مرجعیت علمی یکی از موضوعات مهمی است که باید در سطح ملی و با تمام ظرفیت‌ها دنبال شود و فرهنگستان علوم طی سال گذشته این موضوع را در دستور کار قرار داده و با تشکیل یک گروه علمی این موضوع را مورد توجه ویژه قرار داده است.
مخبر دزفولی ادامه داد: در این موضوع یکی از شاخص‌ها برای نیل به مرجعیت معرفی و شناساندن مفاخر تمدنی است که از جمله آنها علما و فضلا و دانشمندان هستند. باید قدرشان را بدانیم و مقامشان را ارج نهیم. زندگی علمی و اخلاقی آنان چراغ راهنمای همه ما و قوت قلبی است که بدانیم و با نگاه به چنین چهره هایی امیدوار باشیم که می توانیم به مرجعیت علمی برسیم و قله های بلند علم و دانش را فتح کنیم و ایران اسلامی را بیش از هر زمان دیگر سرافراز و سربلند نگاه داریم.
محقق داماد: آکسفورد حوزه علمیه سنتی بود، اما از دل آن دانشگاه خارج شد/ طلبه‌های جوان با زبان فارسی آشنا نیستند
رئیس گروه علوم اسلامی فرهنگستان علوم گفت: آکسفورد حوزه علمیه سنتی بود، اما از دل آن دانشگاه خارج شد، اینها نتیجه حوزه های علمیه سنتی است، مرحوم آملی عارف علمی و عملی بوده که از حوزه های علمیه سنتی دانش کسب کرده است.
مراسم بزرگداشت سومین سالگرد رحلت علامه ذوالفنون حضرت آیت الله حسن حسنزاده آملی با حضور محمدرضا مخبردزفولی رئیس فرهنگستان علوم، غلامعلی حدادعادل رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی، سیدمصطفی محقق داماد رئیس گروه علوم اسلامی فرهنگستان علوم و جواد لاریجانی رئیس پژوهشگاه دانش‌های بنیادی صبح امروز (چهارشنبه، ۴ مهر ۱۴۰۳) در محل فرهنگستان علوم برگزار شد.
سیدمصطفی محقق داماد رئیس گروه علوم اسلامی فرهنگستان علوم در این برنامه اظهار کرد: استادان بزرگ، خانم‌ها و آقایان اولا سومین سالگرد رحلت مرحوم علامه حسن زاده را خدمت اهل فضیلت و ارباب علم و دانش و سپس به خانواده سوگوار ایشان تسلیت عرض می کنم.
وی افزود: حضرات فضلا این حوزه های علمیه سننی با روش های آموزش خود تاریخ بسیار درخشانی در تاریخ ادبیات اسلامی است که دانش آموختگان بین المللی تربیت کرده است.
رئیس گروه علوم اسلامی فرهنگستان علوم تصریح کرد: علامه حسن زاده فلسفه، فقه، اصول، ادبیات و ... می دانست، افرادی در این حوزه ها فارغ التحصیل شدند که خریج بودند، انتظار این است تا افرادی جامع از فرهنگستان علوم خارج شود.
محقق داماد تصریح کرد: در قرن ۴ و ۵ ابن سینا می زیسته است که کتاب دو کتاب شفا و قانون ایشان شامل ۳ دانش منطق، فلسفه و عرفان است.
رئیس گروه علوم اسلامی فرهنگستان علوم، ادامه داد: یکی از نقص‌های موجود این است که طلبه‌های جوان با زبان فارسی آشنا نیستند، مرحوم آملی به فارسی درست شعر می‌خواند و ادبیات را کامل می‌خواند و می‌نوشت.
محقق داماد اضافه کرد: ذره‌ای در شخصیت این مرحوم تکبر وجود نداشت و کاملا فروتن بوده اند، ایشان در خیلی مطالب ارجاع ندادند و نوشته‌های خود را آوردند.
حداد عادل: وجود علم جامع در کنار علم تخصصی لازم است
رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی گفت: در هر دوره‌ای در کنار هزاران هزار اشخاصی که حوزه تخصصی را پیش می‌برند، وجود چند نفر که علم جامع را مدنظر قرار دهند حتما الزامی است و مرحوم آیت الله آملی از جمله افرادی بود که سواد کافی در این زمینه داشت و جامع بود.
مراسم بزرگداشت سومین سالگرد رحلت علامه ذوالفنون حضرت آیت الله حسن حسنزاده آملی با حضور محمدرضا مخبردزفولی رئیس فرهنگستان علوم، غلامعلی حدادعادل رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی، سیدمصطفی محقق داماد رئیس گروه علوم اسلامی فرهنگستان علوم و جواد لاریجانی رئیس پژوهشگاه دانش‌های بنیادی صبح امروز (چهارشنبه، ۴ مهر ۱۴۰۳) در محل فرهنگستان علوم برگزار شد.
غلامعلی حدادعادل رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی ور این برنامه گفت: بنده توفیق مستقیم از محضر درس مرحوم آیت الله حسن زاده را نداشته ام؛ چرا که وقتی در دانشگاه تهران محصل بودم ایشان از تهران به قم رفته بودند و پس از انقلاب هم فرصت زانو زدن برای مطالعه درس کمتر شد، اما دورادور در جلسات و سخنرانی‌ها خدمتشان رسیده ام.
وی افزود: در قدیم از زمان ارسطو به بعد و در دوران اسلام تخصص در معنای فعلی مرسوم نبود و عالم و حکیم بابد ریاضیات و الهیات و طبیعیات می‌دانست؛ چرا که دایره علوم وسعت نیافته بود و برای انسان ممکن بود ظرف مدت ۳۰ سال با همه علوم آشنا شود.
حدادعادل تصریح کرد: امروزه، تخصص در رشته‌های علوم روز به روز اهمیت پیدا می‌کند. مثلا، در زمان ارتوپدی در پزشکی تخصص بود، اما حالا می‌گویند ارتوپد دست، پا و ... داریم.
وی گفت: تخصصی شدن علوم امری طبیعی و اجتناب ناپذیر است، در حوزه‌های ما هم این اتفاق افتاده و تخصص فقه و اصول بستر اصلی دروس حوزوی شده است. در ضمن، با انقلاب اسلامی فقه و اصول تخصصی می‌شود.
رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی اضافه کرد: فقه و اصول یکی از شاخه‌های اصلی حوزه بوده و حالا در حال تخصصی شدن است. علامه حسن زاده آملی از جنس حکمای قدیم بودند که جامعیت داشتند و فقط اینطور نبود که فقیه و عارف باشند و فلسفه درس دهند.
حداد عادل ادامه داد: در هر دوره‌ای در کنار هزاران هزار اشخاصی که حوزه تخصصی را پیش می‌برند، وجود چند نفر که علم جامع را مدنظر قرار دهند حتما الزامی است و مرحوم آیت الله آملی از جمله افرادی بود که سواد کافی در این زمینه داشت و جامع بود.
وی گفت: در کنار، افرادی که کار تخصصی می‌کنند به افراد جامع نیاز داریم، هر کدام عیب و آثاری دارد، نقطه مثبت این است که در یک رشته تخصص دارند، اما عیب آن این است که در علم وسعت پیدا نمی‌کنند، البته این استعداد در همه پیدا نمی‌شود و ممکن است افراد محدودی را شامل شود که مرحوم حسن زاده آملی اینگونه بود.
رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی، اضافه کرد: یکی از توفیقات خداوند به مرحوم حسن زاده آملی، این بود که ایشان از سال ۱۳۲۹ تا سال ۱۳۴۲ در تهران حضور داشته و توانسته در محضر علمای قدیم باشد.
حداد عادل با بیان اینکه مرحوم حسن زاده آملی در علم جامع بود؛ تاکید کرد: ایشان توجه ویژه‌ای به زبان و ادبیات فارسی داشت و به تصحیح کتاب کلیله و دمنه پرداخت، این مسئله کار هر کسی نیست.
وی گفت: آمل، شهر علم خیز است، ولی اگر بخواهیم احصا کنیم چند شخصیت درجه یک از آمل برخواسته، شاید خودش یک دایره‌المعارف شود.
در این مراسم پیام مقام معظم رهبری (مدظله العالی) به مناسبت رحلت آیتالله حسن زاده آملی قرائت شد و پیام های تصویری آیت الله عبدالله جوادی آملی به مناسبت رحلت آیتالله حسنزاده آملی و آیتالله علی اکبر رشاد، رئیس پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی و آیتالله حسن رمضانی و آیت الله جوادی آملی، مفسر قرآن پخش شد.
Report