در اولین نشست از وبینارهای «ترویج ریاضیات و علوم» که به میزبانی اتحادیه انجمن‌های ایرانی علوم ریاضی (UIMS) و بنیاد علم اکو (ECOSF) در تاریخ 3 مرداد 1402 برگزار شد، دکتر یوسف ثبوتی به سخنرانی درباره آن پرداخت.
دکتر یوسف ثبوتی، فیزیکدان برجسته ایرانی، بنیانگذار و استاد دانشگاه تحصیلات تکمیلی علوم پایه زنجان، عضو پیوسته و رئیس گروه علوم پایه فرهنگستان علوم است.
بیش از 60 شرکت‌کننده علاقه‌مند از بنیاد اکو در این رویداد آنلاین شرکت کردند و بیش از 40 نفر به صورت حضوری در دانشگاه شهید بنظیر بوتو در شیرنگل حاضر شدند.
سخنرانی در دو بخش ارائه شد. در بخش اول که با عنوان «تفاهم با دیگران به روش علمی» ارائه شد، دکتر ثبوتی بر تمایز اساسی بین علوم مبتنی بر مشاهده و معارف مبتنی بر نظر اشاره کرد. او تاکید کرد علوم مبتنی بر مشاهده اعتبار خود را از مشاهدات می‌گیرند. دانش‌های مبتنی بر مشاهده را می‌توان با هر زبان و فرهنگ در هر بازه زمانی و منطقه جغرافیایی آموخت و به کار برد. باب جدل و مشاجره در مورد آنها بسته است. از سوی دیگر معارف مبتنی بر نظر اعتبار و تأثیر اجتماعیشان را مدیون اعتبار اجتماعی صاحبان‌نظران و تدوین‌کنندگان آن و حامیانش هستند. به طور مثال نظریه‌های اقتصادی و حکومتی و سیاسی و حقوق بشری ممکن است در همه فرهنگ‌ها و باورهای اجتماعی و منطقه‌های جغرافیایی یکسان فهمیده نشوند و موجب اختلاف‌های کوچک و بزرگ شوند. دکتر ثبوتی تأکید کرد مجموعه‌ی معارف انسانی را می‌توان در پله‌های یک نردبان از دقیق‌ترین آنها، علوم «مبتنی بر مشاهده»، آغاز و به معارف «مبتنی بر نظر» که کمتر قابل توافق هستند چید. هر اندازه نظریه قابل آزمودنی‌تر و مشاهده‌پذیرتر باشد، تفاهم جهانی در مورد آنها بیشتر و آسان‌تر است و جنگ و جدل در موردشان کمتر است.
در بخش دوم سخنرانی، دکتر ثبوتی از سه مفهوم قابل بحث سخن گفت: 1- تکینگی فرض بار الکتریکی ذره نقطه‌ای، 2- کنش نامتقارن میدان‌های الکترومغناطیسی روی توابع موج کوانتومی، و 3- نادیده گرفته شدن پیمانه محدود لورنتز (Restricted Lorentz gauge) از پیمانه (U(1 و راه کار خود برای چاره آنها ارایه کرد.
سخنرانی با پرسش و پاسخ به پایان رسید و برای شرکت‌کنندگان امکان برقراری تعامل مستقیم با دکتر ثبوتی و بررسی بیشتر بینش‌ها را فراهم کرد. در پایان، دکتر سید کمیل طیبی، رئیس بنیاد علم اکو (ECOSF)، اهمیت ترویج ریاضیات و علوم را مورد تأکید قرار داد و از دکتر یوسف ثبوتی و دکتر علی رجالی، و همه شرکت‌کنندگان برای مشارکت فعالشان قدردانی کرد. هدف از برگزاری و ادامه این وبینارهای مشترک، ایجاد کنجکاوی و زمینه‌سازی تفهیم عمیق‌تر از دنیای جذاب ریاضیات و علوم است.
