کتاب برف و بهمن و روش های کنترل آن
دکتر حسن احمدی[1]
دکتر سیدمسعود سلیمانپور[2]
داستان بهمن حکایت کهنی است که قدمتی به وسعت تاریخ دارد. در سالیان دور، حافظه گذشتگان، راوی این داستان تکراری بوده و امروز ورقزدن برگهای روزنامه و یا گذری در میان صفحات وب، شاهدی بر این حکایت است. شناخت برف و بهمن، و ایمنی در برابر خطرات آن، همواره یکی از مهمترین دغدغههای کوهنوردان، اسکیبازان، راهداران، و از همه مهمتر ساکنان عرصههای برفگیر و بهمنخیز بوده است. در ایران نیز وجود این مناطق، همواره باعث ایجاد خسارتهای زیادی به افراد و عرصههای طبیعی و تغییر در طبیعت آنها شده است. توجه به ایمنی در برابر خطرات بهمن، و حفظ عرصههای طبیعی با تأکید بر مبانی علمی، لزوم تحقیقات گسترده در این عرصه را دو چندان نموده است. همچنین بارش برف و انباشت آن در سطح حوزههای آبخیز، منبع با ارزشی است که توجه خاص کارشناسان منابع طبیعی و آب شناسان را به خود جلب کرده است. از اینرو توجه و تأکید بر مباحث برف و بهمن یکی از مسائل مهم و کلیدی در منابع طبیعی، به ویژه آبخیزداری میباشد.
«کتاب برف و بهمن و روشهای کنترل آن» حاصل کوششی چند ساله است که به منظور تألیف یک کتاب دانشگاهی پایه، در زمینه تخصصی برف و بهمن صورت گرفته است. با توجه به اینکه در کشور ما، کتب محدودی درخصوص جنبههای مختلف و کاربردی این علم (به ویژه مباحث تخصصی منابع طبیعی و حوزههای آبخیز)، در دسترس دانشجویان، متخصصان و کارشناسان بود، نگارندگان را بر آن داشت تا نسبت به تألیف این اثر اقدام نمایند. این اثر، بر اساس سر فصلهای تعیینشده توسط شورایعالی برنامهریزی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و مباحث علمی و جدید، با تأکید بر مبانی کاربردی تألیف شده است. کتاب در هفت فصل، نگارش شده است: در فصل اول، انواع بلورهای برف، طبقهبندیهای آن و مطالب مرتبط با تشکیل برف، بررسی دقیق شده است. فصل دوم، به تفصیل درخصوص اندازهگیری برف، و فصل سوم، به بررسی بهمن از منظر کلیات، مواد تاریخی، مکانیسم وقوع و طبقهبندی آن پرداخته است. در فصل چهارم، عوامل مؤثر در ایجاد بهمن، و در فصل پنجم، پیشبینی احتمال وقوع بهمن شرح داده شده است. فصل ششم به معرفی روشهای مختلف مبارزه و کنترل بهمن، و فصل هفتم به مباحث ایمنی و نجات در برابر بهمن، اختصاص یافته است. فهرست منابع و واژهنامه بخش پایانی کتاب است.
این کتاب در بهار 1394، در 328 صفحه و به شمارگان 2000 نسخه، توسط دانشگاه آزاد اسلامی- واحد علوم و تحقیقات به چاپ رسیده است.
****
روابط عمومی فرهنگستان علوم
[1] - عضو پیوسته گروه علوم کشاورزی فرهنگستان علوم و استاد پیشکسوت دانشگاه تهران
[2] - دانشآموخته دوره دکتری تخصصی علوم و مهندسی آبخیزداری، دانشگاه آزاد اسلامی- واحد علوم و تحقیقات تهران
